Oprzyrządowanie w wierceniu, rozwiercaniu, wytaczaniu i gwintowaniu
Wiercenie ? jest to sposób obróbki poprzez cięcie, za pomocą którego można uzyskiwać otwory, zwiększać średnicę otworów lub zmieniać ich kształt. Obróbka przy pomocy wierteł krętych jest surowa i najczęściej nie zapewnia dobrej jakości powierzchni i odpowiedniości zadanym parametrom. Za pomocą rozwiertaków doskonali się powierzchnię ścianki otworu i zwiększa precyzję jego rozmiaru. Przy pomocy rozwiertaka wykonuje się powierzchnie płaskie lub kształtowe (dzięki kształtowi narzędzia). Gwintowniki zapewniają gwintowanie wewnętrzne. Za pomocą wytaczania w półwyrobach o dowolnym kształcie tworzy się otwory o bardzo małych tolerancjach wymiaru, zniekształcaniu kształtu i rozmieszczenia powierzchni, oraz szorstkości. Do obrabiarek tej grupy zalicza się:
- wiertarki pionowe
- wiertarki promieniowe
- wytaczarki poziome
- wytaczarki współrzędnościowe
- frezarki pionowe
- centra obróbkowe.
Jako oprzyrządowanie i urządzenia przy obróbce części na obrabiarkach z tej grupy wykorzystuje się uchwyty wiertarskie i uchwyty z tuleją zaciskową, tuleje redukcyjne, głowice do wytaczania i głowice gwinciarskie, zwykłe i pochyłe imadła wiertarskie, imadła maszynowe (również z dwoma lub trzema osiami), imadła precyzyjne, podstawki pryzmowe, obrotowe i pochyłe stoły, czujniki krawędzi, wstępne kolumny rur różnych typów itd.
Jako urządzenie do mocowania narzędzi wiertarskich z walcowym trzpieniem w większości przypadków wykorzystuje się uchwyt wiertarski o zdolności do samośrodkowania , który mocuje się w tulei obrabiarki za pomocą walcowego trzpienia. Uchwyty wiertarskie mogą posiadać klucz lub go nie mieć. Te ostatnie są bardziej precyzyjne i wygodniejsze w pracy. Obok uchwytu szczękowego powszechnie stosuje się również uchwyty z tuleją zaciskową różnych konstrukcji. Wykorzystuje się je podczas prac, które wymagają użycia narzędzia z walcowym trzpieniem o średnicy do 20 mm. Podstawowym elementem zaciskowym takich uchwytów jest tuleja sprężynująca, która jawi się jako dokładnie zrobiona zahartowana tuleja z podłużnymi wycięciami. Tuleja sprężynująca ma właściwości sprężyny i zapewnia dokładne środkowanie narzędzia.
Do mocowania wierteł z walcowym trzpieniem i łapką stosuje się również tuleje redukcyjne. Dla wierteł z trzpieniem stożkowym stosuje się tuleje redukcyjne ze stożkiem Morse?a. Na obrabiarkach sterowanych numerycznie, obrabiarkach zespołowych i automatach wykorzystuje się regulowane tuleje redukcyjne.
W większości przypadków wytaczaki instaluje się w głowicach do wytaczania, których konstrukcja pozwala na zapewnienie bardzo precyzyjnego strojenia położenia tnącej krawędzi narzędzia w celu otrzymania pożądanej jakości otworu. W głowicach do wytaczania wytaczak można zainstalować w różnych pozycjach, a stosowanie wytaczadeł, umieszczanych w głowicy, pozwala na wytaczanie otworów o wielkich średnicach.
Do gwintowania wewnętrznego stosuje się głowice i uchwyty gwinciarskie, które zapewniają współosiowość gwintownika i otworu, zabezpieczają gwintownik przed złamaniem, rekompensują niezgodność podawania wrzeciona i podziałki gwintu, zapewniają wygodę podczas eksploatacji. Gwintowniki instaluje się we wstawkach szybkowymiennych. Na obrabiarkach, które nie posiadają wstecznego obrotu wrzeciona, gwintowanie odbywa się przy użyciu nawrotnych głowic gwinciarskich.
Poddawane obróbce półwyroby umieszcza się w urządzeniach zaciskowych, które się dobiera w zależności od ustalonej precyzji obróbki, położenia półwyrobu, od zawartości technologicznych przejść. Mogą to być zarówno proste imadła wiertarskie o niskiej precyzyjności i nadające się na wiercenie surowe, jak i precyzyjne imadła maszynowe, w tym posiadające możliwość rozmieszczenia na bokach, precyzyjne imadła sinusowe, imadła pryzmatyczne do zaciskania okrągłych półwyrobów. Do umieszczenia półwyrobu w różnych pozycjach można wykorzystywać dwóch i trzech osiowe imadła maszynowe i wiertarskie, obrotowe i pochyłe stoły. Do rozmieszczenia części typu przedmiotów obrotowych, wałów korbowych itd. wykorzystuje się podstawki pryzmowe z zaciskiem.